Program profilaktyki "Zdrowie i radość"
Zespół Szkół Nr 2 w Nisku
Program profilaktyki jest spójny z programem wychowawczym Zespołu Szkół Nr 2 w Nisku i ma na celu wszechstronny rozwój ucznia, obejmuje swoim działaniem całą społeczność szkolną, czyli uczniów, rodziców i pracowników szkoły.
Podstawa prawna:
Rozporządzenia i Ustawy obowiązujące w Szkolnym Programie Profilaktyki Zespołu Szkół Nr 2 w Nisku.
1. Dz.U. 1997 nr 78 poz. 483 Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. uchwalona przez Zgromadzenie Narodowe w dniu 2 kwietnia 1997 r., przyjęta przez Naród w referendum konstytucyjnym w dniu 25 maja 1997 r., podpisana przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 16 lipca 1997 r.
2. Dz.U. 1991 nr 120 poz. 526 Konwencja o prawach dziecka, przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r.
3. Dz.U. 2011 nr 149 poz. 887 Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej
4. Dz.U. 2015 poz. 332 Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 20 lutego 2015 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej
5. Dz.U. 1991 nr 95 poz. 425 Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty
6. Dz.U. 2013 poz. 1317 Ustawa z dnia 27 września 2013 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty
7. Dz.U. 2004 nr 64 poz. 593 Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej
8. Dz.U. 2015 poz. 163 Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 16 stycznia 2015 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o pomocy społecznej
9. Dz.U. 1982 nr 35 poz. 230 Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi
10. Dz.U. 2015 poz. 1286 Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 4 sierpnia 2015 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi
11. Dz.U. 2005 nr 179 poz. 1485 Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii
12. Dz.U. 2012 poz. 124 Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 10 stycznia 2012 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii
13. Dz.U. 2015 poz. 875 Ustawa z dnia 24 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz niektórych innych ustaw
14. Dz.U. 2015 poz. 1249 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii
15. Dz.U. 1994 nr 111 poz. 535 Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego
16. Dz.U. 2011 nr 231 poz. 1375 Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o ochronie zdrowia psychicznego
17. Dz.U. 1996 nr 10 poz. 55 Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych
18. Dz.U. 2010 nr 81 poz. 529 Ustawa z dnia 8 kwietnia 2010 r. o zmianie ustawy
o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych oraz ustawę o Państwowej Inspekcji Sanitarnej
19. Dz.U. 2013 poz. 532 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (wynikające z Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty)
20. Dz.U. 2007 nr 35 poz. 222 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 lutego 2007 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (wynikające z Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty)
21. Dz.U. 2014 poz. 803 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 maja 2014 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (wynikające z Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty)
22. Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych
23. Gminny Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie
24. Statut Zespołu Szkół Nr 2 w Nisku
25. Wewnątrzszkolny System Oceniania
26. Szkolny Program Wychowawczy
„ Zdrowie to stan dobrego samopoczucia fizycznego, psychicznego i społecznego, a nie tylko brak choroby i niedomagania.”
- 1. Program ten jest przeznaczony do prowadzenia zajęć w kl. I-VI szkoły podstawowej i w kl. I-III gimnazjum.
- Program obejmuje pracę wychowawczo-profilaktyczną nad wszechstronnym rozwojem osobowości ucznia z uwzględnieniem kształtowania sfery psychicznej, duchowej i fizycznej.
- Program ma pomóc uczniom zrozumieć problemy i sytuacje, z którymi będą musieli sobie poradzić
Cele programu:
- tworzenie bezpiecznej, ciepłej atmosfery w szkole,
- stworzenie dobrego kontaktu między nauczycielem i uczniem
- stworzenie systemu pomocy uczniom ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, mającymi problemy edukacyjne i wychowawcze
- dążenie do większej otwartości uczniów, świadomego przeżywania emocji, umiejętności ich rozpoznawania i nazywania
- wzmacnianie poczucia własnej wartości,
- wskazanie właściwych rozwiązań w różnych sytuacjach życiowych,
- kształtowanie umiejętności rozwiązywania problemów i konfliktów,
- wspieranie rozwoju ucznia poprzez kształtowanie następujących zachowań: prawidłowe odżywianie, troska o higienę własnego ciała, higienę psychiczną, dbałość o bezpieczeństwo,
- wyrabianie nawyków higienicznych zapobiegających chorobom wśród dzieci i młodzieży
- ukazywanie właściwych, ciekawych i atrakcyjnych form spędzania wolnego czasu,
- uświadomienie uczniom negatywnych skutków działania środków psychoaktywnych, dopalaczy, napojów energetyzujących oraz następstw działania tych substancji,
- kształtowanie postaw wolnych od nałogów, również od uzależnień od gier komputerowych, Internetu i pornografii
- gotowość do radzenia sobie z trudnościami wieku młodzieńczego,
- wyuczenie asertywnych zachowań (umiejętność odmawiania),
- kształcenie umiejętności świadomego dokonywania wyboru, krytyczne odnoszenie się do treści przekazywanych w mediach,
- rozpoznawanie oznak stresu pojawiającego się w trudnych sytuacjach oraz nauczenie sposobów radzenia sobie z nim
Treści programowe zamknięte są w następujące bloki tematyczne:
- Zdrowie psychiczne
- Dbałość o zdrowie
- Higiena osobista i otoczenia
- Zdrowy sposób żywienia
- Bezpieczeństwo na co dzień
- Zdrowy styl życia
- Profilaktyka uzależnień
1. Zdrowie psychiczne
Cele:
- budowanie stabilnego systemu wartości, w tym docenianie znaczenia zdrowia oraz poczucia sensu istnienia
- budowanie poczucia własnej wartości,
- przeżywanie, rozpoznawanie i wyrażanie swoich emocji i uczuć,
- ustalenie zasad dobrego komunikowania się, stwarzanie możliwości budowania właściwych relacji rówieśniczych, przeciwdziałanie agresji, mobbingowi itp.
- kształtowanie umiejętności właściwego planowania dnia.
Tematyka zajęć:
- Co jest dla mnie ważne, jakie są moje marzenia?
- Szacunek dla siebie i innych.
- Porozumiewanie się i współpraca z innymi – koleżeństwo i przyjaźń.
- Pozytywne i negatywne emocje, ich wyrażanie, wpływ na zachowanie ludzi.
Agresja w szkole.
- Podstawowe reguły i zasady obowiązujące w relacjach międzyludzkich, sposoby radzenia sobie z własnymi i cudzymi negatywnymi emocjami.
- Budowanie udanych relacji z rówieśnikami i dorosłymi.
- Związki uczuciowe w rodzinie, prawa i obowiązki jej członków.
- Mogę wpływać na swoje samopoczucie.
- Umiejętne wyrażanie swoich poglądów.
- 10.Mój plan dnia.
- Dbałość o zdrowie
Cele:
- zrozumienie przez uczniów, że to oni sami w znacznym stopniu są odpowiedzialni za własne zdrowie,
- uświadomienie uczniom własnych uczuć oraz kształtowanie umiejętności ich wyrażania,
- uczenie umiejętności zapobiegania infekcjom,
- wskazywanie na znaczenie ruchu dla zdrowia,
- zapoznanie z podstawowymi zasadami udzielania pierwszej pomocy w niektórych urazach (oparzenia, złamania),
- zapoznanie ze zmianami zachodzącymi w organizmie oraz w psychice
w okresie dojrzewania.
Tematyka zajęć:
- Czy warto inwestować we własne zdrowie?
- Poznajemy i nazywamy uczucia. Wyrażamy je w różnych zachowaniach.
- Zapobiegamy chorobom.
- Wpływ ruchu na postawę i budowę ciała.
- Zachowanie bezpieczeństwa – ocena i zapobieganie zagrożeniom
- Pierwsza pomoc.
- Przemiany fizyczne i emocjonalne zachodzące w organizmie.
- Higiena osobista i otoczenia
Cele:
- poszerzanie wiedzy na temat higieny, środków i sposobów utrzymania czystości,
- kształtowanie przyzwyczajeń higienicznych,
- zdobywanie wiedzy na temat higieny własnej i otoczenia,
- kształtowanie poczucia grupowej odpowiedzialności za utrzymanie czystości w najbliższym otoczeniu.
Tematyka zajęć:
- Przestrzegamy zasad higieny osobistej.
- Higiena ciała, odzieży i obuwia.
- Choroby przenoszone drogą płciową, zagrożenia związane z wczesną inicjacją seksualną.
- Przyczyny próchnicy zębów – higiena jamy ustnej.
- Choroby brudnych rąk: dlaczego dbamy o czystość w klasie i w domu?
- Wpływ wyglądu osobistego i czystości na samopoczucie.
- Miejsce pracy i wypoczynku ucznia.
Zdrowy styl żywienia
Cele:
- rozumienie związku między jakością pożywienia a dobrym samopoczuciem,
- uświadomienie wartości odżywczej pokarmów,
- kształtowanie „szacunku dla chleba”,
- kształtowanie umiejętności higienicznego przygotowania posiłku i kulturalnego spożycia,
- zachęcanie do spożywania zdrowych pokarmów.
Tematyka zajęć:
- Czy wiesz co jesz?
- Urozmaicanie i regularność posiłków. Codzienna dieta.
- Sposoby przechowywania i wykorzystania żywności.
- Estetyka spożywania posiłków.
- Co lubię, czego nie lubię – co muszę zmienić w moim sposobie odżywiania.
- Bezpieczeństwo na co dzień
Cele:
- poszerzanie wiadomości na temat bezpiecznego zachowania się na drodze, podczas gier i zabaw ruchowych, podczas przerw śródlekcyjnych, podczas wycieczek,
- ustalenie sposobów właściwego i bezpiecznego posługiwania się urządzeniami mechanicznymi, elektrycznymi i elektronicznymi,
- zapoznanie ze sposobami zachowania się na wypadek burzy, pożaru, powodzi, ataku terrorystycznego.
Tematyka zajęć:
- Bezpiecznie poruszamy się po drogach pieszo i rowerem. Karta rowerowa.
- Bezpieczeństwo w domu i poza nim.
- Bawię się bezpiecznie.
- Jak korzystać z urządzeń elektrycznych i elektronicznych?
- Jak się zachować w obliczu zagrożeń (burza, pożar, powódź, atak terrorystyczny)?
Zdrowy styl życia
Cele:
- rozwijanie aktywności ruchowej,
- bezpieczne i umiejętne korzystanie ze środków chemicznych i farmakologicznych,
- wskazywanie właściwych i dających zadowolenie możliwości spędzania wolnego czasu,
- propagowanie aktywności sportowej, zachęcanie do udziału w czynnym uprawianiu sportu na zajęciach SKS,w kołach i klubach sportowych, udziału w konkursach i zawodach sportowych
- planowanie i organizacja wycieczek.
Tematyka zajęć:
- Co mogę sam zrobić, aby być silnym i zdrowym? Podejmuję właściwe decyzje w sprawie zdrowia. Sposoby dbania o własne zdrowie.
- Rozpoznajemy substancje trujące. Zasad bezpiecznego przyjmowania lekarstw.
- Czas wolny; jak go racjonalnie wykorzystać?
- Jak być dobrym sportowcem i kulturalnym kibicem? Zasady fair play.
- Jak zaplanować wycieczkę klasową czy rodzinną?
- Profilaktyka uzależnień
Cele:
- przybliżenie uczniom podstawowych informacji na temat środków uzależniających i zagrożeń z nimi związanych wzmacnianie przekonania, że życie bez środków uzależniających jest ciekawsze, bardziej wartościowe,
- dostarczanie uczniom wiedzy na temat zagrożeń związanych z pornografią, uzależnieniem od gier komputerowych, hazardu i Internetu,
- zapoznanie z przyczynami i skutkami używania środków psychoaktywnych i innych nałogów
- kształcenie umiejętności świadomego dokonywania wyboru,
- rozpoznawanie powodów, dla których ludzie sięgają po środki uzależniające,
- kształcenie umiejętności otwartego wyrażania swoich uczuć, myśli i opinii w taki sposób, aby jednocześnie respektować uczucia i poglądy innych osób (zachowanie asertywne), nabywanie umiejętności odmawiania.
Tematyka zajęć:
- Palenie papierosów jest niebezpieczne dla zdrowia. Wiem, kiedy odmówić. Jak uciec przed papierosem? Co, zrobić, aby w przyszłości nie palić? Dlaczego ludzie palą papierosy?
- Alkohol – mity i rzeczywistość. Używanie i nadużywanie. Wpływ alkoholu na organizm człowieka. Skutki picia alkoholu (biologiczne, psychiczne, społeczne, natychmiastowe i długotrwałe). Gdzie i do kogo mają zwrócić się o pomoc dzieci alkoholików.
- Co wiemy o narkotykach i dopalaczach ?Ich wpływ na organizm człowieka.
- Pornografia niszczy miłość, upokarza człowieka, rujnuje życie.
- Uzależnienia komputerowe. Hazard.
- Asertywność – co to takiego?
Formy realizacji programu profilaktycznego
- Prowadzenie systematycznej diagnozy zespołów klasowych pod kątem czynników ryzyka czynników chroniących od patologii.
- Pogadanki i warsztaty na godzinach do dyspozycji wychowawcy, lekcjach informatyki, religii, przyrody i biologii, edukacji dla bezpieczeństwa, przygotowania do życia w rodzinie, plastyki, języku polskim oraz na zajęciach edukacji wczesnoszkolnej.
- Spotkania z rodzicami – prelekcje na wybrane tematy psychologa/ pedagoga, policjanta lub innych specjalistów z instytucji współpracujących ze szkołą.
- Indywidualne rozmowy z rodzicami i uczniami.
- Projekcja filmów o tematyce profilaktycznej, spektakle teatralne, spoty, kampanie społeczne, pikniki edukacyjne, happeningi, debaty, treningi umiejętności.
- Organizowanie konkursów plastycznych, literackich o tematyce profilaktycznej.
- Zawody i turnieje sportowe.
- Prowadzenie programów profilaktycznych proponowanych przez poradnię psychologiczno – pedagogiczną, policję, sanepid oraz higienistkę szkolną. Pozyskiwanie środków na realizację rekomendowanych programów profilaktycznych w ramach Krajowego Programu Przeciwdziałania Narkomanii.
- Systematyczne szkolenia Rady Pedagogicznej podnoszące kompetencje nauczycieli w dziedzinie profilaktyki, interaktywne wykłady i warsztaty.
- Objęcie szczególną opieką psychologiczno-pedagogiczną uczniów z grupy podwyższonego ryzyka oraz uczniów, u których rozpoznano wczesne objawy występowania zachowań ryzykownych.
Spodziewane efekty
- Poszerzenie, ugruntowanie i uaktualnienie wiedzy na temat prawidłowości w rozwoju człowieka i jego możliwych zaburzeń oraz przemocy, uzależnień i przeciwdziałania im.
- Ukształtowanie hierarchii systemu wartości, która chroni przed złem.
- Nabycie umiejętności życiowych, w szczególności samokontroli, radzenia sobie ze stresem, rozpoznawania i wyrażania swoich uczuć, nawiązywania prawidłowych relacji społecznych oraz poszanowania odrębności i godności innych osób.
- Zminimalizowanie zjawiska agresji i przemocy w szkole.
- Podniesienie kompetencji wychowawczych i profilaktycznych rodziców i kadry pedagogicznej
Ewaluacja
Ewaluacja będzie dokonywana poprzez ankiety, analizę dokumentacji szkolnej, obserwacje zachowań uczniów.