Szkolny Program Wychowawczy
Wstęp
Każda szkoła może się wyróżniać na tle wszystkich innych szkół tworzonymi u siebie własnym szkolnym programem nauczania i szkolnym programem wychowania.
W rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół "Podstawie programowej" oraz rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 sierpnia 2015 r. na podstawie art.22 ust.3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2012 r. poz. 124 oraz 2015r. poz.28 i 875) znajdują się m.in. następujące zapisy:
Działalność edukacyjna szkoły powinna być określona przez:
Powyższe programy stanowią swoisty szyld programowy naszej szkoły. Są one dostępne przede wszystkim organowi prowadzącemu, rodzicom i uczniom.
Szkolny program wychowania zawiera całościowy opis zadań wychowawczych, których podjąć się chce nasza szkoła. Zadania te częściowo są określone w ustawach oświatowych i rozporządzeniach, inne są określone przez dyrektora i nauczycieli w konsultacji z rodzicami. Inaczej rzecz ujmując prawo tworzy tylko ramy, dla których konkretny obraz programu wychowawczego jest dziełem dyrektora i nauczycieli. Siła wychowania tkwi bowiem nie w ogólnych postanowieniach, ale w konkretnych działaniach i postawach.
Szkolny program wychowawczy obejmuje w szczególności:
Nauczyciele w swojej pracy wychowawczej, wspierając w tym zakresie obowiązki rodziców, winni zmierzać do tego, aby uczniowie w szczególności:
1. Znajdowali w szkole środowisko wszechstronnego rozwoju osobowego (w wymiarze intelektualnym, psychicznym, społecznym, zdrowotnym, estetycznym, moralnym, duchowym).
Edukacja szkolna winna być dostosowana do okresów rozwojowych dziecka. Jest to jeden z głównych argumentów stworzenia nowego ustroju szkoły, w której wyróżniono etap I (klasy 0-3 szkoły podstawowej), etap II (4-6 szkoły podstawowej) i etap III (gimnazjum). Każdemu zaś etapowi przypisano cele dotyczące rozwoju osobowego uczniów.
W szkole podstawowej nauczyciele:
- dostosowują przekazywanie odpowiedniej wiedzy, kształtowanie umiejętności i postaw uczniów do naturalnej w tym wieku aktywności dzieci;
- umożliwiają im poznawanie świata w jego jedności i złożoności;
- wspomagają ich samodzielność uczenia się;
- inspirują ich do wyrażania własnych myśli i przeżyć;
- rozbudzają ich ciekawość poznawczą oraz motywację do dalszej edukacji.
W gimnazjum nauczyciele:
- wprowadzają uczniów w świat wiedzy naukowej;
- wdrażają ich do samodzielności;
- pomagają im w podejmowaniu decyzji dotyczącej kierunku dalszej
edukacji i przygotowują do aktywnego udziału w życiu społecznym.
Określenie celu programu wychowawczego
Celem wszystkich działań szkoły jest:
- Zapewnienie optymalnych warunków do wszechstronnego rozwoju osobowości ucznia w bezpiecznym i przyjaznym środowisku szkolnym
- Kształtowanie postaw twórczych, opartych na akceptowanym społecznie systemie wartości, ukierunkowanych na poszanowanie godności własnej i drugiego człowieka
- Stwarzanie warunków do efektywnej współpracy z domem rodzinnym ucznia oraz integracji ze środowiskiem lokalnym
- Rozwijanie więzi emocjonalnych z krajem ojczystym i budzenie tożsamości obywatelskiej
Realizując powyższy cel przyjmujemy następujące zasady, które są uznawane przez społeczność szkolną i stanowią podstawę pracy wychowawczej szkoły.
Zasada pierwsza:
Uznajemy chrześcijański system wartości z poszanowaniem odrębności wyznaniowej w duchu ekumenizmu i tolerancji. Społeczeństwo polskie od początku swojej państwowości budowało tożsamość narodową opartą na wartościach chrześcijańskich. Ustawa z dnia 7 września 1991 roku o systemie oświaty w swoich treściach nadaje wychowaniu bardzo dużą wagę. Już w preambule czytamy „Nauczanie i wychowanie – respektując chrześcijański system wartości – za podstawę przyjmuje uniwersalne zasady etyki.
Kształcenie i wychowanie służy rozwijaniu u młodzieży poczucia: odpowiedzialności, miłości ojczyzny oraz poszanowania dla polskiego dziedzictwa kulturowego, przy jednoczesnym otwarciu się na wartości kultur Europy i świata.”
Zasada druga:
Każdy człowiek jest niepowtarzalną jednostką. Działania wychowawcze szkoły mają na celu wspierać wszechstronny i indywidualny rozwój każdego ucznia. Stwarzanie warunków do rozwoju każdego ucznia to podstawowe zadanie szkoły, które może ona skutecznie realizować tylko wtedy, gdy uczeń jest zawsze podmiotem czynnie i chętnie uczestniczącym w codziennym życiu szkoły.
Podmiotowe traktowanie wychowanków to szanowanie ich godności osobistej i autonomiczności, to stwarzanie sytuacji pobudzających ich aktywność.
W ustawie o systemie oświaty czytamy „Szkoła winna zapewnić każdemu uczniowi warunki niezbędne do jego rozwoju, przygotować go do wypełnienia obowiązków rodzinnych i obywatelskich w oparciu o zasady solidarności, demokracji, tolerancji, sprawiedliwości i wolności.
Zasada trzecia:
Uznajemy nadrzędną rolę rodzica/opiekuna prawnego w wychowaniu dziecka. Pierwszy i najważniejszy wychowawca to rodzic.
Podstawowym i naturalnym środowiskiem społecznym i wychowawczym życia dzieci i młodzieży jest rodzina. To dom rodzinny powinien umiejętnie wprowadzać dziecko w życie społeczne, w świat kultury i wartości moralnych.
To rodzice powinni zapewnić dziecku poczucie bezpieczeństwa, miłości, troski i równowagi emocjonalnej. Również w rodzinie dziecko powinno nauczyć się godności, tolerancji oraz szacunku dla siebie i innych. Największe prawa wychowawcze do swoich dzieci posiadają rodzice. Zadaniem szkoły jest wspieranie rodziców w wychowaniu ich dzieci. Koniecznością zatem jest systematyczna współpraca nauczyciela z domem rodzinnym.
Zasada czwarta:
Uznajemy pracę jako przywilej i możliwość spełniania się. Nauka to także praca. Praca to działalność celowa, zmierzająca do wytworzenia dóbr materialnych lub kulturowych zaspokajających potrzeby człowieka. Każdy człowiek w pełni realizuje się poprzez taką pracę, która nie jest dla niego wymuszoną koniecznością. Pozytywny stosunek do pracy obejmuje takie wartości jak obowiązkowość, staranność, odpowiedzialność, rzetelność, pełne zaangażowanie.
Nauka jest codzienną pracą wykonywaną przez ucznia. Tylko poprzez solidną, nieraz bardzo długą pracę człowiek dochodzi do osiągnięć, które dają mu pełne poczucie satysfakcji.
Zasada piąta:
Kształtujemy postawy patriotyczne w oparciu o tradycje szkoły, regionu i Ojczyzny. Ojczyzna – to nasz wspólny obowiązek. Każdy człowiek powinien czuć się związany ze swoim narodem, odnosić się z szacunkiem do przeszłości, odpowiadać świadomie i odpowiedzialnie na wezwania teraźniejszości.
Kształtowanie takich postaw należy najpierw realizować w oparciu o ukazywanie tradycji, piękna i osiągnięć najbliższego otoczenia ucznia, a więc szkoły i regionu. Obowiązkiem szkoły jest wychowywać pokolenie odpowiedzialne za nasz wspólny dom – Polskę. Nasza historia to dzieje heroicznych walk i szlachetnych poświęceń.
Dzisiaj Ojczyźnie potrzebne jest pokolenie ludzi:
- sumiennie wypełniających swoje obowiązki
- podejmujących wysiłek na rzecz dobra ogólnego
- przestrzegających praw normujących życie społeczne
- umiejących współpracować z innymi w celu kontynuowania
rozwoju kulturalno – społecznego
Program oddziaływań wychowawczych
Zadania szkoły:
III. Wspieranie indywidualnego rozwoju ucznia, stwarzanie warunków do rozwijania umiejętności i uzdolnień oraz samodzielności i odpowiedzialności.
Program oddziaływań wychowawczych w I etapie edukacyjnym
SZKOŁA PODSTAWOWA
Klasy 0-III
I. Integracja uczniów ze środowiskiem szkolnym
- Dzień Chłopaka
- Dzień Nauczyciela
- Zaduszki
- Dzień Niepodległości
- Andrzejki
- Mikołajki
- Opłatek klasowy
- Dzień Babci i Dziadka
- Zabawa choinkowa
- Walentynki
- Dzień Kobiet
- Święto Szkoły
- Dzień Matki i Ojca
II. Kształtowanie postaw sprzyjających aktywnemu uczestnictwu w życiu rodziny, szkoły, regionu, państwa.
III. Wspieranie indywidualnego rozwoju ucznia, stwarzanie warunków do rozwijania umiejętności i uzdolnień oraz samodzielności i odpowiedzialności.
- wprowadzenie zajęć wyrównawczych
- rozwiązywanie problemów dydaktycznych i wychowawczych z pomocą
pedagoga szkolnego
- organizację dodatkowych zajęć według potrzeb i zainteresowań uczniów
- udział w konkursach szkolnych, regionalnych i ogólnopolskich
- aktywny udział w uroczystościach klasowych, szkolnych
i środowiskowych
- przygotowywanie przedstawień teatralnych
- promocję czytelnictwa książek i prasy dziecięcej
- indywidualizację nauczania
- prezentację osiągnięć uczniów
- uczenie umiejętności nabywania wiedzy z różnych źródeł np. przez
Internet.
IV. Budzenie i rozwijanie w uczniach wrażliwości moralnej, ukazywanie dobra jako wartości nadrzędnej.
- używania zwrotów grzecznościowych,
- umiejętność słuchania i uczestniczenia w rozmowach,
- umiejętność utrzymania porządku wokół siebie, na ławce, w szatni, na
boisku, w szkole,
- umiejętność zachowania się podczas spożywania posiłków na stołówce szkolnej.
- akceptacji indywidualnych cech ludzkich,
- tolerancji wobec ludzi innych ras oraz wobec ludzi niepełnosprawnych,
- szacunku dla osób starszych,
- wrażliwości na krzywdę i cierpienie.
V. Wspieranie prawidłowego rozwoju intelektualnego, fizycznego i psychicznego uczniów oraz przeciwdziałanie agresji, patologiom społecznym, promocja zdrowia psychicznego, zapobieganie zaburzeniom psychicznym, przeciwdziałanie uzależnieniom
VI. Uczenie i rozwijanie szacunku dla pracy, przygotowanie do kontynuacji nauki w szkołach wyższego stopnia.
1.Kształtowanie pozytywnego stosunku do pracy rodziców i innych bliskich osób.
2.Podkreślenie roli niepracującej zawodowo matki.
3.Ukazywanie specyfiki różnych zawodów poprzez film, pogadanki, spotkania, teksty literackie, wycieczki do zakładów pracy itp.
4.Wdrażanie do planowej i systematycznej nauki, wyrabianie obowiązkowości i odpowiedzialności w spełnianiu zadań szkolnych.
5.Udział w akcjach na rzecz pomocy innym osobom i instytucjom, współpraca z CARITASEM.
6.Wdrażanie uczniów do poszanowania mienia własnego, cudzego i społecznego.
7. Udział dzieci w akcjach środowiskowych.
Spodziewane efekty wychowawcze po I etapie edukacyjnym.
Absolwent trzeciej klasy szkoły podstawowej coraz lepiej orientuje się w najbliższym otoczeniu, domu i szkole.
Lubi szkołę i lubi się uczyć. Sprawnie posługuje się zdobytą wiedzą w życiu codziennym. W kontaktach z innymi ludźmi stosuje podstawowe zasady związane z komunikowaniem się. Formułuje pytania i poszukuje na nie odpowiedzi.
Jest otwarty. Swobodnie współpracuje z osobami dorosłymi w swej codziennej aktywności. Przyjmuje uwagi i sugestie w związku z popełnionymi błędami. Jest gotów podejmować działania w sposób planowy. Akceptuje ograniczenia swoich możliwości wynikające z wieku.
Umie prezentować własne zdanie i słuchać opinii innych. Nawiązuje przyjazne kontakty z innymi ludźmi, współdziała z nimi i akceptuje ich odmienność.
Jest odpowiedzialny. Wykazuje gotowość przewidywania skutków swoich działań. Potrafi odstąpić od działania, przewidując jego negatywne skutki.
Rozumie potrzebę ponoszenia konsekwencji swoich działań.
Jest ciekawy świata. Chętnie korzysta z poznanych źródeł wiedzy i obserwacji zjawisk zachodzących w najbliższym otoczeniu. Potrafi wyciągnąć proste wnioski ze swoich obserwacji.
Jest rozważny. Szanuje zasady bezpieczeństwa i higieny. Potrafi je stosować w sowich typowych czynnościach.
Jest prawy. Stosuje się do norm obowiązujących w jego otoczeniu. Rozróżnia zachowania złe i dobre. Rozumie obowiązek podejmowania tych ostatnich.
Program oddziaływań wychowawczych w II etapie edukacyjnym
SZKOŁA PODSTAWOWA
Klasy IV – VI
I. Integracja uczniów ze środowiskiem szkolnym
- Dzień Chłopaka
- Andrzejki
- Mikołajki
- Opłatek klasowy
- Zabawa choinkowa
- Walentynki
- Dzień Kobiet
- Święto Szkoły
- Dzień Mamy i Taty
- Zakończenie roku szkolnego
II. Kształtowanie postaw sprzyjających aktywnemu uczestnictwu w życiu rodziny, szkoły, regionu, państwa.
- obrzędy bożonarodzeniowe
- karnawał
- powitanie wiosny
- obrzędy wielkanocne
- porządkowanie cmentarzy i zapalanie zniczy w Miejscach Pamięci Narodowej
III. Wspieranie indywidualnego rozwoju ucznia, stwarzanie warunków do rozwijania umiejętności, uzdolnień oraz samodzielności i odpowiedzialności.
IV. Budzenie i rozwijanie w uczniach wrażliwości moralnej, ukazywanie dobra jako wartości nadrzędnej.
V. Wspieranie prawidłowego rozwoju intelektualnego, fizycznego i psychicznego uczniów oraz przeciwdziałanie agresji, patologiom społecznym, promocja zdrowia psychicznego, zapobieganie zaburzeniom psychicznym, przeciwdziałanie uzależnieniom.
VI. Uczenie i rozwijanie szacunku dla pracy, przygotowanie do kontynuacji nauki w szkołach wyższego stopnia.
Spodziewane efekty wychowawcze po II etapie edukacyjnym
Absolwent szkoły podstawowej bardzo dobrze funkcjonuje w swoim naturalnym otoczeniu, w domu i szkole.
Pozytywnie patrzy na otaczający go świat, na siebie i innych ludzi. Traktuje uczenie się jako coś oczywistego, czasem nawet atrakcyjnego, choć na ogół nie uczy się bezkrytycznie wszystkiego. Ma określony, dość szeroki krąg zainteresowań, którym poświęca swój czas i które stara się rozwijać.
Jest otwarty. Wykorzystuje możliwości, jakie stwarza mu dom i szkoła. Chętnie nawiązuje kontakty z innymi osobami, prezentując swój punkt widzenia i respektując ich poglądy. Wie, że istnieją różne sposoby komunikowania i bez trudu uczy się korzystania z nowoczesnych technologii komunikacyjnych.
Łatwo nawiązuje współpracę z innymi ludźmi. W grupie potrafi działać zgodnie z obowiązującymi w niej zasadami, interesuje się stawianymi przed nim zadaniami, potrafi planować swoje działania.
Jest odpowiedzialny. Stara się przewidzieć skutki swoich działań, wykorzystuje wcześniejsze doświadczenia i gotów jest ponosić konsekwencje swoich czynów. Cieszy się z sukcesów. Napotykając na problem, stara się go rozwiązać. Jeżeli trzeba zwraca się o pomoc do osób ze swojego najbliższego otoczenia i korzysta z niej.
Potrafi świadomie dążyć do usprawnienia swojego warsztatu pracy, wykorzystania nowych źródeł wiedzy, opanowania nowych narzędzi. Działając w grupie poczuwa się do współodpowiedzialności za efekty jej aktywności.
Jest ciekawy świata. Chętnie gromadzi wiadomości korzystając z różnych źródeł. Dostrzega złożoność świata, analizuje istniejące w nim zależności i związki przyczynowo – skutkowe. Stara się poszerzać swoją wiedzę, jest aktywny umysłowo.
Jest krytyczny. Potrafi selekcjonować i porządkować zdobywane informacje i oceniać ich przydatność do określonego celu.
Jest rozważny. Zna zagrożenia związane z życiem w swoim środowisku. Potrafi zapewnić bezpieczeństwo sobie i innym. Postępuje zgodnie z zasadami higieny. Wykazuje stosowną aktywność fizyczną.
Jest prawy. Rozróżnia dobre i złe uczynki w oparciu o system wartości obowiązujący w jego otoczeniu. W swoim zachowaniu wykazuje dobre intencje.
Jest tolerancyjny. Rozumie, że różnice między ludźmi są czymś normalnym i pożądanym. W każdym stara się dostrzec coś dobrego i zrozumieć go.
Jest punktualny. dotrzymuje terminów. Sprawnie posługuje się czasem, planując swoje zajęcia. Szanuje czas swój i innych ludzi
Program oddziaływań wychowawczych w III etapie edukacyjnym
GIMNAZJUM KLASY I – III
I. Integracja uczniów ze środowiskiem szkolnym.
- spraw porządkowych i przestrzegania podstawowych zasad bezpieczeństwa,
- zapisów w Statucie Szkoły,
- praw i obowiązków ucznia,
- Wewnątrzszkolnego Systemu Oceniania.
2.Przeprowadzenie wyborów Samorządów Klasowych uwzględniając zakres wymagań stawianych kandydatom.
3. Uroczyste Otrzęsiny gimnazjalistów.
4. Organizacja imprezy klasowej z okazji Dnia Chłopaka.
5. Organizacja ogólnoszkolnej zabawy andrzejkowej.
6. Pogłębianie więzi koleżeńskich i tradycji poprzez organizację opłatka klasowego i udział w misterium wigilijnym.
7. Walentynki.
8. Dzień Kobiet
9. Święto Szkoły
10.Zakończenie roku szkolnego
II. Kształtowanie postaw sprzyjających aktywnemu uczestnictwu w życiu rodziny, szkoły, regionu, państwa.
- ukazywanie wartości i tradycji rodzinnych oraz ich wpływu na rozwój osobowości człowieka,
- ukazywanie wysiłków rodzicielskich w prawidłowym funkcjonowaniu rodziny, uczenie okazywania szacunku, wdzięczności i miłości do rodziców,
- kształtowanie właściwego stosunku do sytuacji materialnej rodziny,
- ukazywanie konieczności wzajemnej i bezinteresownej pomocy w rodzinie poprzez możliwość realizacji treści programu Przygotowanie do życia w rodzinie.
- stwarzanie warunków do funkcjonowania organizacji uczniowskich społecznie akceptowanych i respektujących podstawowe normy społeczeństwa demokratycznego,
- aktywne uczestnictwo w imprezach i uroczystościach szkolnych stanowiących tradycje szkoły oraz integrujących społeczność szkolną,organizację, w ramach posiadanych środków, zajęć pozalekcyjnych wspierających rozwój zainteresowań uczniów,
- organizację atrakcyjnych form spędzania wolnego czasu (wycieczki, ogniska, dyskoteki),
- współorganizowanie i uczestnictwo w imprezach kulturalno-oświatowych (wyjazdy do kina, muzeum, teatru),
- dobrowolne uczestnictwo w różnych formach sprawdzających kompetencje ucznia (konkursy przedmiotowe, zawody sportowe, sprawdzanie wyników nauczania)
- działalność ZHP- wycieczki, biwaki, rajdy, ogniska,
- organizowanie wycieczek turystyczno- krajoznawczych,
- rozwijanie poczucia przynależności do własnego regionu,
- poszerzanie wiedzy o walorach historycznych, kulturowych regionu, gminy, miasta,
- włączanie się w działalność lokalnych organizacji młodzieżowych (AKS Orkan, MKS "Małoletni", MKS "Sokół", NCK Sokół, Zespół Pieśni i Tańca Racławice),
- kształtowanie świadomości ekologicznej i właściwych postaw wobec środowiska naturalnego.
- kształtowanie pozytywnych postaw emocjonalnych wobec historii i osiągnięć własnego Narodu,
- kształtowanie poglądów i postaw wobec bieżących problemów społecznych,
- kształtowanie przekonania, że nauka i sumienne wypełnianie obowiązków to osobisty wkład w rozwój Ojczyzny,- wyrabianie przekonanie, że służba Ojczyźnie to honorowy obowiązek obywatelski,
- organizację i udział w uroczystych obchodach świąt narodowych (rocznica uchwalenia Konstytucji 3 Maja, Święto Niepodległości),
- kształtowanie szacunku dla wkładu Polaków w walkę o wolność i niepodległość w czasie II wojny światowej oraz powojennych zrywów niepodległościowych,
- poznawanie dorobku kulturowego Polaków, budzenie dumy z przyrody kraju (krajobrazy, jeziora, morze, góry, nieskażone środowisko naturalne, bogactwo fauny i flory).
III. Wspieranie indywidualnego rozwoju ucznia, stwarzanie warunków do rozwijania umiejętności i uzdolnień oraz samodzielności i odpowiedzialności.
- udział w pracach samorządu klasowego i szkolnego oraz w innych organizacjach uczniowskich
- udział w pracach społecznych,
- składanie wniosków i postulatów dotyczących życia szkoły na ręce swoich przedstawicieli w organach szkoły.
IV. Budzenie i rozwijanie w uczniach wrażliwości moralnej, ukazywanie dobra jako wartości nadrzędnej.
- ukazywanie pozytywnych wzorców osobowych postaci literackich, historycznych i współczesnych,
- kształtowanie krytycyzmu wobec treści przekazywanych przez media,
- kształtowanie umiejętności dokonywania wyborów zgodnie z własnym sumieniem.
V. Wspieranie prawidłowego rozwoju intelektualnego, fizycznego i psychicznego uczniów oraz przeciwdziałanie agresji, patologiom społecznym, promocja zdrowia psychicznego, zapobieganie zaburzeniom psychicznym, przeciwdziałanie uzależnieniom.
6.Współpraca z instytucjami zajmującymi się profilaktyką i rozwiązywaniem problemów uzależnień (CARITAS, SĄD RODZINNY, POLICJA, MONAR, SANEPID):
VI. Uczenie i rozwijanie szacunku do pracy, przygotowanie do kontynuacji nauki w szkołach wyższego stopnia.
Spodziewane efekty wychowawcze po III etapie edukacyjnym
Absolwent gimnazjum bardzo dobrze funkcjonuje w swoim naturalnym otoczeniu, w domu i szkole. Rozumie organizację życia społeczno- gospodarczego regionu i kraju.
Pozytywnie patrzy na otaczający go świat, na siebie i innych ludzi. Traktuje uczenie się jako coś oczywistego, czasem nawet atrakcyjnego, choć na ogół nie uczy się bezkrytycznie wszystkiego. Ma określony, dość szeroki krąg zainteresowań, którym poświęca swój czas i które stara się rozwijać. Ma ukierunkowane zainteresowania, które pomagają mu w wyborze zawodu i drogi dalszego kształcenia się.
Jest otwarty. Wykorzystuje możliwości, jakie stwarza mu dom i szkoła. Chętnie nawiązuje kontakty z innymi osobami, prezentując swój punkt widzenia i respektując ich poglądy. Wie, że istnieją różne sposoby komunikowania i bez trudu uczy się korzystania z nowoczesnych technologii komunikacyjnych.
Łatwo nawiązuje współpracę z innymi ludźmi. W grupie potrafi działać zgodnie z obowiązującymi w niej zasadami, interesuje się stawianymi przed nim zadaniami, potrafi planować swoje działania.
Jest odpowiedzialny. Stara się przewidzieć skutki swoich działań, wykorzystuje wcześniejsze doświadczenia i gotów jest ponosić konsekwencje swoich czynów. Cieszy się z sukcesów. Napotykając na problem, stara się go rozwiązać. Jeżeli trzeba zwraca się o pomoc do osób ze swojego najbliższego otoczenia i korzysta z niej.
Potrafi świadomie dążyć do usprawnienia swojego warsztatu pracy, wykorzystania nowych źródeł wiedzy, opanowania nowych narzędzi. Działając w grupie poczuwa się do współodpowiedzialności za efekty jej aktywności.
Jest ciekawy świata. Dostrzega złożoność świata, analizuje istniejące w nim zależności i związki przyczynowo – skutkowe. Stara się poszerzać swoją wiedzę, jest aktywny umysłowo. Posiada umiejętności doboru i korzystania z różnych źródeł wiedzy, sprawnie posługuje się nowoczesnymi technologiami przetwarzania informacji. Potrafi porozumiewać się w co najmniej podstawowym zakresie dwoma językami obcymi.
Jest krytyczny. Potrafi selekcjonować i porządkować zdobywane informacje i oceniać ich przydatność do określonego celu. Posiada rozwinięty krytycyzm umożliwiający mu selekcję treści medialnych.
Jest rozważny. Zna zagrożenia związane z życiem w swoim środowisku. Potrafi zapewnić bezpieczeństwo sobie i innym. Postępuje zgodnie z zasadami higieny. Wykazuje stosowną aktywność fizyczną.
Jest prawy. Rozróżnia dobre i złe uczynki w oparciu o system wartości obowiązujący w jego otoczeniu. W swoim zachowaniu wykazuje dobre intencje. Jest kontaktowy, ceni sobie przyjaźń. Docenia wartość rodziny. Troszczy się o jej dobre imię, aktywnie włącza się w rozwiązywanie jej problemów. Okazuje życzliwość i pomoc jej członkom. Szanuje Ojczyznę jako dobro wspólne. Zachowuje odpowiednią postawę wobec symboli, obrzędów i tradycji narodowych.
Jest tolerancyjny. Rozumie zasady demokracji. Współpracuje w grupie poszukując rozwiązań kompromisowych. Widzi, że różnice między ludźmi są czymś normalnym i pożądanym. Posiada umiejętności asertywnego zachowania się w sytuacjach trudnych, a także tolerancji i szacunku wobec mniejszości. W każdym stara się dostrzec coś dobrego i zrozumieć go.
Jest punktualny. dotrzymuje terminów. Sprawnie posługuje się czasem, planując swoje zajęcia. Szanuje czas swój i innych ludzi
Jest samodzielny. Respektuje przepisy bezpieczeństwa, unika zagrożeń, dostrzega i potrafi przeciwstawiać się patologiom społecznym.
Program Wychowawczy pozostaje programem otwartym, może być uzupełniany i modyfikowany w zależności od potrzeb i oświadczeń.